مبانی نظری و پیشینه تحقیق رضایت از زندگی
فرمت : doc
تعداد صفحات : 35
مبانی نظری و پیشینه تحقیق رضایت از زندگی
بخشی از متن :
آغاز توجه به بهزیستی
در چند دههی اخیر و با پیدایش رویکرد روانشناسی مثبت، تغییرات بسیاری در تحقیقات روانشناختی صورت گرفت؛ علاقه به تحقیق در این حیطه افزایش یافت (شوگرن، لوپز، ویماید، لیتل و پرسگروو[1]، 2006) و گرایش پژوهشها برای تبیین پدیدههای روانشناختی، به سمت تواناییها و ویژگیهای مثبت انسان سوق پیدا کرد (حجازی و همکاران ، 1392). این شاخهی جدید از روانشناسی اساساً به مطالعهی علمی توانمندیها، شادمانی[2] و بهزیستی ذهنی انسان (اشنایدر و لوپز[3]، 2007؛ به نقل از شیخی و همکاران ، 1389) و موضوع نسبتاً جدیدتر رضایت از زندگی و رویکردهای لذتگرا[4] و سعادت گرا[5] (کار[6]، 2004؛ ترجمهی شریفی و نجفیزند، 1387)، میپردازد.
سازمان بهداشت جهانی[7] نیز، سلامت[8] را بهعنوان حالتی از بهزیستی کامل جسمی، ذهنی و اجتماعی، و نه صرفاً نبود بیماری تعریف کرده است. این سازمان، سلامت روانی[9] را نیز بهعنوان«حالتی از بهزیستی که در آن فرد تواناییهای خود را میشناسد، میتواند با فشارهای روانی بهنجار زندگی کنارآید، به نحو پرثمر و مولدی کار کندو برای اجتماع خویش مفید باشد» تعریف میکند (جوشنلو، رستمی و نصرتآبادی، 1385).
با توجه به نقش تعیین کنندهی بهزیستی در تعیین و تبیین کنش وری روان شناختی بهینه در افراد، شواهد تجربی مختلف، مطالعهی نظامدار عوامل تبیین کنندهی الگوی تجارب هیجانی مثبت و منفی را به مثابهی یکی از مهمترین اولویتهای پژوهشی خود تعریف کرده است (هوبنر، سالدو، اسمیت و مک نایت[10]، 2008).
تعریف بهزیستی
سازهی بهزیستی معمولاً تحت عنوان بهزیستی روانشناختی، بهزیستی اجتماعی و بهزیستی ذهنی موردبررسی قرار میگیرد (حجازی و همکاران، 1392). بهزیستی ذهنی عبارت است از ارزشیابی زندگی برحسب رضایت و تعادل داشتن بین حالات عاطفی مثبت و منفی. مدلی سه مؤلفهای (و در برخی موارد با مشترک دانستن دو مؤلفه عاطفی[11]، مدل دومؤلفهای) برای مفهوم بهزیستی پیشنهادشده است که عبارت است از: 1) عاطفه مثبت، 2) عاطفه منفی، 3) مؤلفه شناختی[12] رضایت از زندگی (داینر 2000، به نقل از سلطانیزاده، ملکپور و نشاطدوست، 1391).
بهزیستی ذهنی شامل اصول مهمی است که بر همه ابعاد رفتار انسان و پیشرفت او (شامل سلامت فیزیکی و روانی، پیشرفت مهارتی و آموزشی، صلاحیت اجتماعی و ایجاد روابط مثبت اجتماعی) تأثیرمیگذارد (برجز، نیآجی و زاف[13]، 2002؛ به نقل از پیوستهگر، دستجردی و دهشیری، 1389).
ابعاد مختلف بهزیستی از نظر ریف
باید گفت که بهزیستی مفهومی انتزاعی و چندبعدی است که دارای فرضیههای متعددی است وعوامل بسیاری در تأمین بهزیستی افراد با یکدیگر تعامل دارند. در اینجا به دلیل اینکه مدل بهزیستی ریف، مدلی جامع و دربرگیرندهی متغیرهای پژوهش حاضر است، موردبررسی قرارمیگیرد.
مدل ریف شش بعد کارکرد روان شناسی مثبت که بهزیستی را احاطه کردهاند، در برمیگیرد. این شش بعد عبارتاند از:
مبانی نظری و پیشینه تحقیق رضایت از زندگی
[1].Shogren. K, Lopez. S,Wehmeyed.M, Little. T & Pressgrove. C
[2].happiness
[3].Snyder & Lopez
[4].hedonic
[5].eudaimonic
[6].Carr. A
[7].World Health Organization(WHO)
[8].mental
[9].mental health
[10].Huebner. S, Suldo. S , Smith. L & McKnight. C
[11].affective component
[12].cognitive component
[13].Bridges. L, Margie. N& Zaff. J
مبانی نظری و پیشینه تحقیق رضایت از زندگی
منابع فارسی
ابوالقاسمی، عباس. (1390). ارتباط تابآوری، استرس و خودکارآمدی با رضایت از زندگی در دانشآموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین. فصلنامه مطالعات روانشناختی. 3(7). 151-131.
ابوئی مهریزی، محبوبه؛ طهماسیان، کارینه و خوشکنش، ابوالقاسم. (1389). تأثیر آموزش مدیریت خشم بر مهارتهای خود نظم دهی خشم و تعارضات والد – نوجوان در دختران دوره راهنمایی شهر تهران. فصلنامه خانواده پژوهی. سال ششم. (23). 404-393.
اتکینسون، ریتا؛ اتکینسون، ریچارد؛ اسمیت، ادوارد؛ بم، داریل و هوکسما، سوزاننولن. (1390). زمینه روانشناسی هیلگارد. ترجمه محمدنقی براهنی، بهروز بیرشک، رضا زمانی، مهرناز شهرآرای، نیسان گاهان و مهدی محیالدین بناب. تهران: انتشارات رشد.
احدی، بتول؛ نریمانی، محمدی؛ ابوالقاسمی، عباس و آسیایی، مریم. (1388). بررسی ارتباط هوش هیجانی، سبک اسناد و خودکارآمدی با رضایت از زندگی زنان شاغل. مطالعات تربیتی و روان شناسی دانشگاه فردوسی. 10(1). 127-117.
احمدی، مالک؛ نمازی زاده، مهدی و بهزاد نیا، بهزاد. (1392). ارتباط بین نیازهای پایهای روانشناختی و شاخصهای بهزیستی (فضیلت گرا و لذتگرا) در فعالیت بدنی معلولان جسمی – حرکتی. مطالعات روانشناسی ورزشی. سال دوم. (6). 104-95.
ازکمپ، استوارت. (1386). روانشناسی اجتماعی کاربردی. ترجمه فرهاد ماهر. تهران: به نشر. (سال انتشار به زباناصلی وجود ندارد).
اسدی یونسی، محمدرضا؛ مظاهری، محمدعلی؛ شهیدی، شهریار؛ طهماسیان، کارینه و فیاضبخش، محمدعلی. (1390). تدوین و اعتباریابی پرسشنامه سنجش تعارض والد - نوجوان. فصلنامه خانواده و پژوهش. سال هشتم. (1). 70-43.
اعتمادی، احمد؛ گیتیپسند، زهرا و مرادی، میترا. (1392). اثربخشی درمان گروهی راهحل مدار بر کاهش تعارضات مادر – دختر در مادران. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده. سال سوم. (4). 590-565.
افشاری، سمانه. (1386). بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده، عزت نفس و عوامل شخصیتی با رضایتمندی از زندگی دانشجویان. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
اکبری، ابوالقاسم. (1382). مشکلات نوجوانی و جوانی. تهران: نشر ساوالان.
برجعلی، احمد. (1392). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش تعارضات والد – فرزندی در نوجوانان. مجله علوم رفتاری. 7(1). 6-1.
بشرپور، سجاد؛ عیسیزادگان، علی؛ زاهد، عادل و احمدیان، لیلا. (1392). مقایسه خود پنداره تحصیلی و اشتیاق به مدرسه در دانشآموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری و عادی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری. 5)2(. 64-47.
بیابانگرد، اسماعیل. (1390). روشهای افزایش عزتنفس در کودکان و نوجوانان. تهران: انتشارات سازمان انجمن اولیاء و مربیان.
بیابانگرد، اسماعیل. (1389). روانشناسی نوجوان. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
بیانی، علیاصغر؛ محمد کوچکی، عاشور و گودرزی، حسنیه. (1386). اعتبار و روایی مقیاس رضایت از زندگی (SWLS). فصلنامه روان شناسان ایرانی. سال سوم. (11). 265-259.
پرکی، ویلیام دبلیو. (1378). خودپنداره و موفقیت تحصیلی. ترجمه سیدمحمد میرکمالی. تهران: یسطرون. (1970).
پیوستهگر، مهرانگیز؛ دستجردی، الهام و دهشیری، غلامرضا. (1389). رابطه خلاقیت و بهزیستی ذهنی در دانشجویان. مجله علوم رفتاری. 4 (3). 217-213.
تقی زاده، محمداحسان. (1379). باد بیآرام نوجوانی. اصفهان: یکتا.
تمنائیفر، محمدرضا و منصورینیک، اعظم. (1392). پیشبینی رضایت از زندگی بر اساس رگههای شخصیتی، حمایت اجتماعی و بهزیستی معنوی. فصلنامه پژوهشهای نوین روانشناختی. 8(29). 92-72.
ثنایی، باقر. (1387). مقیاسهای سنجش خانواده و ازدواج. تهران: بعثت.
جباری، طاهره. (1392). تأثیر آگاهی از حقوق متقابل والد- فرزند از دیدگاه آموزههای اسلامی بر کاهش تعارضات والد فرزند در دانشآموزان دختر سال اول دبیرستان شهرستان گرگان. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
جوشنلو، محسن؛ رستمی، رضا و نصرتآبادی، مسعود. (1385). بررسی ساختار عاملی مقیاس بهزیستی جامع. فصلنامه روانشناسان ایرانی. سال سوم. (9). 51-35.
حاجی حسنی، مهرداد؛ اعتمادی، احمد و آرین، خدیجه. (1391). اثربخشی گشتالت درمانی و درمان شناختی – رفتاری بر میزان ابراز وجود دانشآموزان پسر دورهی راهنمایی. مجلهی پژوهشهای علوم شناختی و رفتاری. سال دوم. (3). 16-1.
حجازی، الهه؛ صادقی، ناهید و شیرزادیفرد، میثم. (1392). رابطه باورهای اساسی و ادراک از روابط والدینی با بهزیستی ذهنی دانشآموزان. فصلنامه روانشناسی مدرسه. 2(4). 61-43.
حسنزاده، رمضان؛ حسینی، سید حمزه و مرادی، ذبیده. (1384). ارتباط بین خود پنداره کلی و عملکرد تحصیلی دانشآموزان. مجلهی دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. (24). 18-1.
خجستهمهر، رضا؛ عباسپور، ذبیحاله؛ کرایی، امین و کوچکی، رحیم. (1391). تأثیر برنامه موفقیت تحصیلی بر عملکرد و خود پنداره تحصیلی، نگرش نسبت به مدرسه، یادگیری شیوه موفقیت در مدرسه و سازگاری اجتماعی دانشآموزان. فصلنامه روان شناسی مدرسه. 1(1).45-27.
خدابخش، روشنک؛ مهاجر بادکوبه، مرضیه و نیکآذین، امیر. (1392). ویژگیهای روانسنجی مقیاس چندبعدی رضایت از زندگی در دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر گرگان: بررسی تفاوتهای جنسیتی و سنی. فصلنامه مطالعات روانشناختی. 9(1). 144-121.
خدامی، فاطمه. (1391). بررسی اثربخشی آموزش حل تعارض به مادران و به دختران نوجوانشان بر بهبود روابط میان آنها. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
داودی، ایران؛ مزارعی کاسکانی، رقیه و مهرابی زاده هنرمند، مهناز. (1393). مهارت اجتماعی، رضایت از زندگی و منبع کنترل در دانشآموزان عادی و کمشنوا. مجله شنواییشناسی. 23(2). 73-66.
داودی، ایران؛ مزارعی کاسکانی، رقیه و مهرابی زاده هنرمند، مهناز. (1392). مهارت اجتماعی، رضایت از زندگی و جایگاه مهار در دانش آموزان دارای نارسایی شنوایی، بینایی و عادی. فصلنامه افراد استثنایی. سال سوم. (11). 86-65.
دیباجی فروشانی، فاطمه سادات؛ امامی پور، سوزان و محمودی، غلامرضا. (1388). رابطهی سبکهای دلبستگی و راهبردهای حل تعارض بر رضایتمندی زناشویی زنان. اندیشه و رفتار. 3(11). 101-87.
دینر، اد و سو، یونکوک. (1389). فرهنگ و بهزیستی درونی. ترجمهی فیروزه غضنفری و ژانت هاشمی آذر. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. (2000).
رجبی، سعید؛ ابوالقاسمی، عباس و عباسی، مسلم. (1391). نقش عزت نفس و اضطراب امتحان در پیش بینی رضایت از زندگی دانش آموزان پسر دارای اختلال ریاضی. مجلهی ناتوانیهای یادگیری. 1(3). 62-46.
رضاپور، یوسف؛ فتحی، آیتاله؛ سرداری، مرضیه و شیرعلیپور، اصغر. (1390). بررسی رابطه دینداری و وضعیت اقتصادی – اجتماعی دانشجویان با رضایت از زندگی: با تعدیل گری مؤلفههای سلامت روانی. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز. سال پنجم. (19). 89-69.
رئیس سعدی، رئیس حسن. (1386). رابطه خودپندارهی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان پایه پنجم ابتدایی بندرلنگه در سال تحصیلی 86-85. پایان نامهی کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
زارع، حسین و مصطفائی، علی. (1393). بررسی ساختار عاملی مقیاس استدلال منطقی آناتامسون. روشها و مدلهای روان شناختی. سال چهارم. (15). 12-1.
سپهری، صفورا و پاکدامن، شهلا. (1389). الگوهای ارتباطی خانواده و تعارضات فرزندان و والدین. مجلهی روشها و مدلهای روانشناختی. 1(2). 92-75.
ستوده، هدایت الله. (1390). روانشناسی اجتماعی. تهران: آوای نور.
سلطانیزاده، محمد؛ ملکپور، مختار و نشاطدوست، حمید طاهر. (1391). رابطهی بین عاطفهی مثبت و منفی با رضایت از زندگی دانشجویان دانشگاه اصفهان. روانشناسی بالینی و شخصیت. سال نوزدهم. (7). 64-53.
شاملو، سعید. (1390). مکتبها و نظریهها در روانشناسی شخصیت. تهران: انتشارات رشد.
شاهسیاه، مرضیه؛ بهرامی، فاطمه؛ محبی،سیامک و ترابی، یاسر. (1390). همبستگی بین بهزیستی ذهنی باکیفیت زندگی زناشویی زوجین. مجلهی دانشگاه علوم پزشکی قم. 4(5). 67-61.
شریعتمدار، آسیه. (1391). تدوین برنامه آموزش هشیاری افزایی وجودی و هشیاری افزایی مبتنی بر اخلاق اسلامی و مقایسه اثربخشی آنها بر افزایش رضایت از زندگی. پایاننامهی دکتری. دانشگاه علامه طباطبائی.
شفیعآبادی، عبدالله و ناصری، غلامرضا. (1390). نظریههای مشاوره و رواندرمانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
شولتز، دوان و شولتز، سیدنی آلن. (1392). نظریههای شخصیت. ترجمهی یحیی سید محمدی. تهران: نشر ویرایش. (2005).
منابع انگلیسی :
Abolghasemi. A,& Taklavi Varaniyab. S. (2010). Resilience and perceived stress: predictors of life satisfaction in the students of success and failure. Procedia social and behavioral sciences. 5. 748–752.
Alahdad. R, Alavi. M, Ninggal. T,& Mirzaei. F. (2014). Identifying major traits of personality towards life satisfaction among married students. Procedia - social and behavioral sciences. 114. 394 – 398.
Bozorgpour. F,& Salimi. A. (2012). State self-Esteem, loneliness and life satisfaction. Procedia - social and behavioral sciences. 69. 2004 – 2008.
Bradford. K, Vaughn. L. T. B,& Barber. B. K. (2008). Interparental conflict, parent–child conflict, and youth problem behaviors. Journal of family issues. 29(6). 780-805.
Branje. S. J. T, Doorn. M, Valk. I, & Meeus. W. (2009). Parent adolescent conflict resolution types and adolescent adjustment. Applied developmental psychology. (30). 195-204.
Buehler. C. (2006). Parents and peers in relation to early adolescent problem behavior. Journal of Marriage and Family. )68(. 109–124.
Chang. L, Bride-Chang. C. M, Stewart. S &Au.E. (2003). International journal of behavioral development. 27(2). 182-189.
Corsini. Raymond.J. (2002). The dictionary of psychology. New York: Brunner .Routlege.
Cummins. R. A, & Nistico. H. (2002). Maintaining life satisfaction: The role of positive cognitive bias. Journal of happiness studies. 3. 37-69.
Dabbagh Ghazvini. S. (2011). Relationships between academic self-concept and academic performance in high school students. Procedia social and behavioral sciences. 15. 1034–1039.
Diener. E. (2000). Subjective well-being. The science of happiness and a proposal for a national index. American Psychologist. (55). 34-43.
Diener. E, Horwitz, J, & Emmon, R.A. (1985).Happiness of the very wealthy.Social Indicators Research.)16. (263-74.
Diener. E, Suh. E.M, Lucas. R.E,& Smith. H.E. (1999). Subjective well-being: three decades of progress. Psychological bulletin. )125(. 276-302.
Diener. E. (2006). Guidelines for national indicators of subjective well being and ill being. Applied Research in Quality of Life. 1(2). 151-157. (http://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11482-006-9007-x?LI=true)
Diener. E, Seligman. M. E. P. (2002). Very happy people. Psychological science. 13(1). 81-84.
Diener. E, Seligman. M. E. P. (2004). Beyond money toward an economy of well-being. Psychological science in the public interest. 5(1). 1-31.
Diener. E, & Diener. M. (2009). Cross-cultural correlates of life satisfaction and self-esteem. Journal of Personality and Social Psychology. 68. 653-663. (http://link.springer.com/chapter/10.1007/978-90-481-2352-0_4#page-2)
Dixon. S. V, Graber. J. A, & Brooks-Gunn.J. (2008). The roles of respect for parental authority and parenting practices in parent–child conflict among african american, latino, and european american families.Family psychology of the american psychological association. 22(1). 1–10. (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3125601/#!po=80.4348).
Ferla. J,Valcke. M, Cai. Y. (2009). Academic self-efficacy and academic self-concept: Reconsidering structural relationships. Learning and individual differences.19. 499–50.
Funk. B, Hubner. S, & Valios. R. (2006). Reliability and validity of a brief life satisfaction scale with a high school sample, Journal of happiness studies. 8. 41-54.
Gunnlaugsson. G, Kristjánsson. A. L, Einarsdóttir. J & Sigfúsdóttir. I. D. (2011). Intrafamilial conflict and emotional well-being: A population based study among Icelandic adolescents. Child Abuse & Neglect. ( 35).372–381
Haybron. D. (2007). Life satisfaction, ethical reflection and the science of happiness. Journal of happiness studies. 8. 99-138.
Holyoak. K. J, & Morrison. R. G. (2005) . The Cambridge Handbook of Thinking and Reasoning . New York: Cambridge university Press.
Huebner. E. S, Suldo. S. M, Smith. L. C & McKnight. C. G. (2004).“Life satisfaction in Children and youth: Emperical foundtion and implications for school Psychologist”. Psychology in the schools. 41(1). 81-130.
Ireson. J,& Hallam. S. (2009). Academic self-concepts in adolescence: Relations with achievement and ability grouping in schools. Learning and instruction. 19. 201-213.
Juklová. K, & Ulrichová. M. (2011). Changes of handicapped and other students self-concept and mutual attitudes as a result of their directed interaction. Procedia-Social and Behavioral Sciences.)29(.1228-1235.
Karademase, E. C. (2006). Self- efficacy, social and well-being, the mediating role of optimism. Personality and individual differences. (40). 1281- 1390.
rezayat_zendegi_1546547425_2833_1635_1003.zip0.20 MB |